โซล่าชาร์จเจอร์ (Solar Charger) ทำหน้าที่อะไรในระบบโซล่าเซลล์

โซล่าชาร์จเจอร์ ภาษาอังกฤษเรียกว่า Solar Charger หรือ Control Charger เป็นอุปกรณ์ที่ควบคุมการจ่ายกระแสไฟฟ้าจากแผงโซล่าเซลล์ (Solar Panel) เข้าสู่แบตเตอรี่โซล่าเซลล์ (Solar Battery) อุปกรณ์โซล่าชาร์จเจอร์มีชื่อเรียกในภาษาไทยหลายชื่อ ตัวอย่างเช่น ชาร์จเจอร์โซล่าเซลล์, โซล่าชาร์จ คอนโทรลเลอร์ หรือคอนโทรลชาร์จเจอร์ (Control Charger), โซล่าเซลล์ชาร์จเจอร์ เป็นต้น

โซล่ากูรูจะมาแนะนำให้ได้รู้ว่า โซล่าชาร์จเจอร์คืออะไร มีหน้าที่และหลักการทำงานอย่างไร โซล่าชาร์จเจอร์แบ่งออกเป็นกี่ประเภท และแต่ละแบบเหมาะกับการใช้งานในลักษณะไหน พร้อมบอกวิธีเลือกซื้อให้เหมาะกับขนาดของแผงโซล่าเซลล์ โดยไม่ลืมที่จะหยิบเอาลิสต์ยี่ห้อและแหล่งซื้อโซล่าชาร์จเจอร์มาฝากทุกคนเหมือนเคย

โซล่าชาร์จเจอร์ (Solar Charger) คืออะไร

Solar charger คือ อุปกรณ์ควบคุมการชาร์จไฟจากพลังงานแสงอาทิตย์ที่ผลิตด้วยแผงโซล่าเซลล์ ซึ่งโซล่าชาร์จเจอร์เป็นตัวกลางสำคัญในระบบโซล่าเซลล์ และติดตั้งอยู่ระหว่างแผงโซล่าเซลล์และแบตเตอรี่ (Solar Battery) โซล่าชาร์จเจอร์ทำหน้าที่ควบคุมการจ่ายกระแสไฟให้อยู่ในภาวะปกติ ตรวจสอบระดับพลังงานไฟฟ้าในแบตเตอรี่ หากกระแสไฟฟ้าในแบตเตอรี่โซล่าเซลล์เหลือน้อย โซล่าชาร์จเจอร์ก็จะปล่อยกระแสไฟฟ้าเข้าไปในแบตเตอรี่ให้เต็มและพร้อมใช้งานอยู่ตลอดเวลา หากไม่มีโซล่าชาร์จเจอร์ อาจส่งผลให้แบตเตอรี่และระบบโซล่าเซลล์เสื่อมสภาพก่อนอายุการใช้งานจริงได้

หลายคนเข้าใจว่า Solar charger คืออันเดียวกับ Portable Solar Charger หรือที่ชาร์จแบตเตอรี่แบบพกพา แต่ที่จริงแล้วโซล่าชาร์จเจอร์ เป็นอุปกรณ์ควบคุมการชาร์จแบตเตอรี่ในระบบโซล่าเซลล์ ไม่ใช่ที่ชาร์จแบตเตอรี่แบบพกพา ที่สามารถชาร์จไฟจากพลังงานแสงอาทิตย์ได้

หน้าที่ และเหตุผลที่ต้องติดตั้งโซล่าชาร์จเจอร์

โซล่าชาร์จเจอร์ (Solar Charger) ทำหน้าที่ควบคุมการชาร์จประจุไฟฟ้า ก่อนจ่ายกระแสไฟฟ้าเข้าไปเก็บไว้ในแบตเตอรี่โซล่าเซลล์ ซึ่งหากไม่มีการควบคุมประจุไฟฟ้า อาจทำให้การจ่ายไฟเกิดปัญหา ทำให้แบตเตอรี่และระบบโซล่าเซลล์ (Photovoltaic Systems) เกิดความเสียหายได้ อายุการใช้งานของระบบโซล่าเซลล์จะสั้นลง นอกจากนี้โซล่าเซลล์ชาร์จเจอร์ ยังทำหน้าที่ช่วยป้องกันกระแสไฟจากแบตเตอรี่ไหลย้อนกลับไปยังแผงโซล่าเซลล์ ซึ่งอาจทำให้แผงโซล่าเซลล์ได้รับความเสียหายเช่นกัน และอีกหนึ่งหน้าที่ที่สำคัญคือ ทำหน้าที่เป็นสวิตช์เปิดปิดไฟอัตโนมัติ โดยเมื่อฟ้ามืดแผงโซล่าเซลล์จะหยุดผลิตไฟฟ้า โซล่าชาร์เจอร์จะเริ่มทำการจ่ายไฟออกจากแบตเตอรี่ทันที

หลักการทำงานของ Solar Charger

โซล่าชาร์จเจอร์จะรับกระแสไฟฟ้าที่แผงโซล่าเซลล์ผลิต และทำการควบคุมการจ่ายกระแสไฟก่อนส่งไปเก็บสำรองในแบตเตอรี่ โซล่าชาร์จเจอร์จะคอยตรวจสอบระดับกระแสไฟฟ้าในวงจรแบตเตอรี่ เมื่อกระแสไฟฟ้าในแบตเตอรี่อยู่ในระดับต่ำ คอนโทรลชาร์จเจอร์ก็จะทำการจ่ายไฟเข้าไปให้อย่างช้าๆ ด้วยแรงดันไฟฟ้าที่มีความเสถียร และเมื่อกระแสไฟจุเต็มศักยภาพของแบตเตอรี่แล้ว ก็จะทำการตัดการจ่ายกระแสไฟฟ้า เพื่อป้องกันการเกิด Over Charge หรือจ่ายไฟมากเกินไป ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญที่จะทำให้แบตเตอรี่พังเร็วกว่าปกติ

คอนโทรลชาร์จเจอร์มีกี่ประเภท

เครื่องคอนโทรลชาร์จเจอร์ สำหรับโซล่าเซลล์มี 2 ประเภท ได้แก่ โซล่าชาร์จเจอร์ mppt และโซล่าชาร์จเจอร์ pwm ซึ่งแตกต่างกันที่ระบบการทำงานและเหมาะกับการใช้งานในระบบโซล่าเซลล์ที่ต่างกัน

โซล่าชาร์จเจอร์ mppt คืออะไร

เครื่องโซล่าชาร์จเจอร์ mppt (mppt solar charger) คือเครื่องคอนโทรลชาร์จเจอร์ที่มีระบบตัวจับสัญญาณ แบบใช้ไมโครโพรเซสเซอร์ (microprocessor) ซึ่ง mppt ย่อมาจาก Maximum Power Point Tracking ทำหน้าที่ควบคุมดูแลสัญญาณไฟฟ้าที่ได้จากแผงโซล่าเซลล์

โซล่าชาร์จเจอร์ pwm คืออะไร

เครื่องโซล่าชาร์จเจอร์ pwm (pwm solar charger) คือเครื่องคอนโทรลชาร์จเจอร์ที่ใช้วิธีควบคุมความถี่ของคลื่นไฟฟ้าจากแผงโซล่าเซลล์ให้คงที่ โดย pwm ย่อมาจาก Paluse Width Module เครื่องคอนโทรลชาร์จเจอร์แบบ pwm นั้นทำงานด้วยระบบดิจิทัล จึงช่วยประหยัดพลังงานได้ดี และควบคุมประจุไฟฟ้าที่เข้าสู่แบตเตอรี่ได้ดี ซึ่งช่วยยืดอายุการใช้งานให้ยาวนานมากขึ้น นอกจากนี้ยังมีระบบตัดไฟอัตโนมัติเมื่อแบตเตอรี่ใกล้หมด เพื่อป้องกันแบตเสื่อมหรือพังเร็วกว่าอายุการใช้งาน

ควรใช้โซล่าชาร์จเจอร์ mppt หรือ pwm ดี

คอนโทรลชาร์จเจอร์แบบ pwm เหมาะกับระบบโซล่าเซลล์แบบออฟกริด (off grid solar system) ที่กระแสไฟฟ้าไม่มาก และต้องเป็นนระบบออฟกริดขนาดเล็กถึงขนากกลาง ราคาคอนโทรลชาร์จเจอร์ pwm จะถูกกว่าคอนโทรลชาร์จเจอร์ mppt มาก ดังนั้นในชุดนอนนาโซล่าเซลล์ จะนิยมใช้โซล่าชาร์จเจอร์ pwm มากกว่า

คอนโทรลชาร์จเจอร์แบบ mppt เหมาะกับระบบโซล่าเซลล์แบบออนกริด (on grid solar system) และระบบโซล่าเซลล์แบบไฮบริด (Hybrid solar system) เพราะโซล่าชาร์จเจอร์ mppt มีประสิทธิภาพในการควบคุมการชาร์จไฟมากกว่าระบบโซล่าชาร์จเจอร์ pwm ถึง 30% จึงเหมาะแก่ระบบโซล่าเซลล์ที่มีศักยภาพการผลิตไฟฟ้าสูง ราคาคอนโทรลชาร์จเจอร์ mppt จะสูงกว่า 2-3 เท่าของราคาคอนโทรลชาร์จเจอร์ pwm

ขนาดของโซล่าชาร์จเจอร์ที่นิยมใช้ของทั้ง 2 แบบนั้น มีตั้งแต่ 10A – 100A ซึ่งโซล่ากูรูขอแนะนำให้เลือกตามแรงดัน Input ขนาด 12 โวลต์ (12V), 24V, 48V และ 96V

วิธีเลือกซื้อคอนโทรลชาร์จเจอร์ (Control Charger ) และแผงโซล่าเซลล์ให้ถูกขนาด

เอาจำนวนแผงโซล่าเซลล์คูณกับวัตต์ของแต่ละแผง เพื่อให้ได้จำนวนวัตต์ทั้งหมดที่แผงโซล่าเซลล์สามารถผลิตได้
เอาขนาดของความจุแบตเตอรี่ (จำนวนโวลต์) มาหารจำนวนวัตต์ที่ได้ เพื่อให้ได้ขนาดของแอมป์โซล่าชาร์จเจอร์ที่เหมาะสม
คูณ 25% สำหรับความแปรผันของอุณหภูมิที่ส่งผลต่อศักษภาพการกักเก็บกระแสไฟ

โซล่าชาร์จเจอร์ ยี่ห้อไหนดี 2565

SUOER คนไทยรู้จักมานาน เริ่มต้นธุรกิจอุปกรณ์โซล่าเซลล์จากตัวอินเวอร์เตอร์ ราคาถูก คุณภาพใช้ได้สมราคา
Apple Green เป็นยี่ห้อโซล่าชาร์จเจอร์ ราคาดี คุณภาพใช้ได้ ป้องกันปัญหาแรงดันไฟฟ้าไหลได้ดี
EPever ยี่ห้อดังใช้งานทั่วโลก คุณภาพดี แต่ขนาดมีให้เลือกน้อย สูงสุดอยู่ที่ 40A แถมราคายังแรง แต่ก็คุ้มค่าต่อการใช้งาน
PowMr ออกแบบสวยงามดูทนทาน สเปกสูงคุ้มค่าเกินราคา รับกำลังไฟได้สูง ติดตรงไม่มีตัวกันสายไฟแต่ละเส้น แต่ก็ยังเป็นแบรนด์ชาร์จเจอร์ได้รับความนิยมเป็นอันดับต้น ๆ
Nataku มีรุ่นที่มีจอแสดงผล LCD ทำให้การทำงานเป็นไปอย่างแม่นยำมากกว่าเดิม ป้องกันไฟฟ้าลัดวงจรได้ ราคาประหยัด หาซื้อได้ง่ายตามท้องตลาดทั่วไป

แหล่งซื้อโซล่าชาร์จเจอร์ ของแท้ มีคุณภาพ

ปัจจุบันมีการจำหน่ายของปลอมที่ไม่ได้คุณภาพกันมาก โดยเฉพาะหากซื้อผ่านร้านค้าออนไลน์บน E-Marketplace ซึ่งแม้ศึกษาข้อมูลมาดีก็อาจพลาดพลั้งได้เช่นกัน โซล่ากูรูจึงได้รวบรวมแหล่งซื้อที่น่าเชื่อถือมา มั่นใจว่าได้ของแท้มีคุณภาพมาใช้งานแน่นอน

ไทวัสดุ
โกลบอลเฮ้าส์
อมรศูนย์รวมอะไหล่อีเล็คโทรนิคส์
โกดังไฟฟ้าดอทคอม
Lazada
Shopee

Q&A ชาร์จเจอร์โซล่าเซลล์

อินเวอร์เตอร์และโซล่าชาร์จเจอร์ ของโซล่าเซลล์ต่างกันยังไง

อินเวอร์เตอร์ทำหน้าที่แปลงไฟ ซึ่งอยู่ในกระบวนการต่อจากแบตเตอรี่ก่อนส่งต่อกระแสไฟฟ้าเข้าสู่ภายในบ้าน แต่ชาร์จเจอร์โซล่าเซลล์นั้น หน้าที่หลักคือควบคุมการชาร์จประจุไฟฟ้า ก่อนจ่ายกระแสไฟฟ้าเข้าไปเก็บไว้ในแบตเตอรี่ เพื่อให้แรงดันไฟฟ้าที่เข้าสู่แบตเตอรี่ไม่มากเกินจนอาจทำให้แบตเสื่อมไวและพังได้

ชาร์จเจอร์ กับแบตเตอรี่ คืออันเดียวกันไหม ใช้แทนกันได้ไหม

ชาร์จเจอร์ หรือโซล่าชาร์จเจอร์ เป็นอุปกรณ์คนละตัวกับแบตเตอรี่ แต่ทำงานเชื่อมโยงกัน โดยชาร์จเจอร์จะทำหน้าที่ควบคุมการชาร์จไฟเข้าแบตเตอรี่ ให้แรงดันไฟฟ้าไม่เกินกว่าปริมาณที่แบตเตอรี่รับได้ ส่วนแบตเตอรี่นั้นก็จะทำหน้าที่สำรองไฟฟ้า หรือเก็บไฟฟ้าไว้ใช้ เมื่อถึงเวลาที่แสงหมด หรืออยู่ในที่มืดก็จะจ่ายไฟฟ้าออกให้ใช้งานทันที

โซล่าชาร์จเจอร์ mppt มี 2 รู มีไว้ทำอะไร

เป็นรู Input สำหรับเสียบสายไฟจากโซล่าเซลล์ และรู Output ส่งต่อไปยังแบตเตอรี่ โดยต้องระวังเลือกสายไฟที่สามารถรองรับปริมาณกระแสไฟฟ้าที่ไหลผ่านได้ ไม่เช่นนั้นสายไฟอาจไหม้จนได้รับความเสียหาย

โซล่าชาร์จเจอร์ขนาด 18V 30W สามารถชาร์จแบตเตอรี่ ชนิดแห้ง Deep cycle แบบเจล ขนาด 12V 45 AH จำนวน 2 ลูกได้ไหม

สามารถทำได้ แต่ต้องเลือกโซล่าชาร์จเจอร์แบบ MPPT เพื่อให้ไฟฟ้าที่ได้มีประสิทธิภาพสูง โดยแบตเตอรี่ แบบเจล 12V 45 AH จำนวน 2 ลูก สามารถจุไฟฟ้าได้ถึง 1080 Wh โดยนำ 12 V × 45Ah × 2 ลูก ซึ่งหากชาร์จไฟด้วยกำลัง 30W ก็นำ 1080 Wh ÷ 30 W = 36 ชั่วโมง หรือประมาณ 2 วันนั้นเอง

แผงโซล่าเซลล์ ขนาด 280w ใช้ชาร์จเจอร์กี่แอมป์

ขนาดแผงโซล่าเซลล์ 280W เท่ากับแผงโซล่าเซลล์ ชาร์จแบต 12v นั้นเอง ซึ่งจะจ่ายไฟฟ้าได้สูงสุดที่ 23A จึงควรใช้ชาร์จเจอร์ขนาด 30A ขึ้นไป เพราะต้องเลือกที่มากกว่ากระแสไฟฟ้าที่จ่ายเข้าสู่ชาร์จเจอร์ เพื่อให้การควบคุมกระแสไฟทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ

แผงโซล่าร์เซลล์ 395w 4แผง ต้องใช้ชาร์จเจอร์และแบตเตอร์รี่ ขนาดเท่าไหร่

สำหรับแผงโซล่าเซลล์ 395w 4 แผง จะใช้โซล่าชาร์จเจอร์ mppt 140A/12V และแบตเตอรี่ 280A จำนวน 4 ลูก โดยในส่วนของชาร์จเจอร์นั้นคำนวณโดยนำขนาดแผงโซล่าเซลล์ 395w หารด้วยจำนวนโวลต์ ซึ่งมีทั้ง 12V และ 24V ในกรณีนี้ขอยกตัวอย่างขนาด 12V ก็จะได้ขนาดของชาร์จเจอร์ ซึ่งเท่ากับ 32.92 แต่ไม่มีชาร์จเจอร์ขนาดเท่านี้ อนุโลมให้เลือกขนาดที่ปริมาณเยอะกว่าได้ ก็คือ ขนาด 40a นั่นเอง และในส่วนของแบตเตอรี่ สามารถคำนวณได้ดังนี้ 395 × 0.7 = 276.5A แต่ไม่มีแบตขนาดเท่านี้ จึงให้ขยับเป็นขนาด 280A

เห็นไหมว่าชาร์จเจอร์โซล่าเซลล์เป็นอุปกรณ์ชิ้นหนึ่งที่สำคัญต่อระบบโซล่าเซลล์ไม่น้อย ช่วยให้การเก็บพลังงานไฟฟ้าสู่แบตเตอรี่ เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ ไม่เกิดปัญหาจ่ายไฟมากหรือน้อยเกินไป ดีต่อแบตเตอรี่ที่ใช้ ซึ่งโซล่ากูรูขอย้ำเตือนว่า อย่าลืมเลือกชาร์จเจอร์ขนาดที่เหมาะสมกับแผงโซล่าเซลล์และแบตเตอรี่ โดยสามารถคำนวณได้ตามวิธีที่เรานำมาฝาก เพื่อให้สามารถใช้งานได้คุ้มค่า ได้ไฟฟ้าที่เสถียรและเพียงพอต่อการใช้งาน